O le tulaga le tutusa le vafealoaʻi - e foliga mai o se mea o le taimi ua mavae ma e tatau ona le amanaiaina, ae o le taimi nei o le mea lea i se tasi auala po o se isi o se puipuiga i le sosaiete o loo i ai nei ma o lenei mea e faatupuina ai se lagona le tonu i totonu o tagata e aafia i tulaga le tutusa.
Agavaʻa faʻavafealoai - o le a le mea?
O le vavalalata o le vafealoaloai na i ai mai aso anamua o le alualu i luma faaletagata. O le talafaasolopito o atunuu eseese ua avea o se faamaoniga manino o mea e oo atu ai i le sauaina ma le faapologaina o tagata - o mea nei o le le fiafia, o le fiaai i le fiaai, o taua ma fouvalega. Ae o lenei aafiaga, ua faatonuina e le toto e le o aʻoaʻo mai se mea. Ioe, o le taimi nei ua sili atu le maualalo o foliga. O le a le mea e le tutusa le va fealofani ma o le a foi le mea o loo faatusa i ai nei?
O le le tutusa le vafealoai o le vaevaega poo le fesuiaiga o tagata i totonu o vasega, sosaiete poʻo vaega, e tusa ai ma o latou tulaga i sosaiete, o lona uiga o le le faʻaaoga tatau o avanoa, faamanuiaga ma aia tatau. Afai o le le tutusa le va fealoai o loo fai ma sui o le apefai, ona i lalo ifo o lona tulaga maualalo, o le a sauaina, matitiva, ma sili atu i le au faipule ma tagata mauoa , oi latou ei ai le malosi ma tupe io latou lima. O le faailoga autu lea o le faʻamalosia o le sosaiete i luga o tagata matitiva ma e mauoa. E i ai isi faʻamatalaga o le le tutusa le vafealoaʻi.
Mafuaaga o le le tutusa o mea lautele
O a mafuaʻaga o le le tutusa o agafesootai? Ua iloa e le aufaipisinisi le mafuaʻaga mafuaʻaga i se fegalegaleaiga le tutusa ma meatotino ma le tufatufaina o tamaoaiga faaletino i le lautele. R. Michels (sosaiete faa-Siamani) na vaai i le mafuaaga mo le tuuina atu o avanoa sili ma malosiaga i le malo, lea na filifilia e tagata lava e tasi. O mafuaʻaga o le le tutusa o agafesootai i le manatu o le tagata Farani o tagata lautele o E. Durkheim:
- Uunaia tagata latou te aumaia le sili atu manuia i le sosaiete, o le sili i la latou pisinisi.
- Uiga masani patino ma taleni a le tagata, vavaeeseina mai le sosaiete lautele.
Ituaiga ituaiga le tutusa
O ituaiga o le tutusa le va fealoai e eseese, o lea e tele ni faavasegaga. Ituaiga o le tutusa le va fealoai e uiga i le tino:
- tausaga - e faʻaaogaina i tagata uma i vaitau o le tausaga, e mafai ona maua pe a fai o le totogi, e le o ave le tupulaga ona o le leai o se poto masani, tagata matutua, ma o latou poto masani, ua suia e talavou, sili atu ona manuia mai le manatu o latou tagata matutua;
- feusuaʻiga tau feusuaiga faʻavafealoai - o le mea lea e mafai ona mafaufau i se mea taua e pei o le faʻailogaina o tamaitai , na faʻamaonia i le mea moni o nai fafine o loʻo faʻafoeina pou o loʻo galulue i le soifuaga tamaoaiga o le atunuu, ua tuʻuina atu i le fafine le matafaioi a le "mo lana tane";
- agavaʻa faʻasalalau faʻavafealoai - tagata laʻitiiti, oi latou e le o se vaega o le "lanu paʻepaʻe" e tele lava ina faʻasauā ona o na mea e pei o le xenophobia ma le faʻailoga.
Le tutusa le va fealoai e faatatau i le tulaga i le sosaiete:
- leai / mauaina o le tamaoaiga;
- latalata i le mana.
O le faʻaalia o le le tutusa le vafealoaʻi
O faailoga autu o le le tutusa le va ma tagata o loʻo matauina i se tulaga taua e pei o le vaevaega o galuega. O galuega a tagata e eseese ma ua maua uma e tagata taitoatasi ni taleni ma tomai, o le mafai ona tupu. O le le tutusa o le va fealoai ua faaalia o se toe foi atu o avanoa ia i latou oe sili atu ona talenia ma folafolaina mo le sosaiete. O le faʻamalosia o le sosaiete poʻo le faʻamalosia (mai le upu "strata" - o le geological stratum) o le faʻatulagaina lea o se apefai faʻapipiʻi, vaevaega i vasega, ma afai muamua na avea i latou ma pologa ma pologa, aliʻi faipule ma auauna, i le taimi nei o le vaevaega i:
- le vasega sili ona maualuga;
- vasega tulagalua;
- matitiva (vafealoai ma tagata lautele);
- tala atu o le laina mativa.
O taunuuga o le le tutusa o agafesootai
O le le tutusa o le vafealoai ma le mativa, mafua mai i le mea moni o punaʻoa autu o le paneta e mafai ona faaaogaina e le au filifilia e feteenai ai ma taua i totonu o le faitau aofaʻi. O taunuuga e tuputupu ae lemu ma e faʻaalia i le siʻitia o le atinaʻeina o le tele o atunuu, e mafua ai le alualu i luma o le tamaoaiga e faʻagesegese foi, faatemokalasi ona o se tulaga ua leiloloa ona tulaga, le mautonu, le fiafia, lagona o le mafaufau, feeseeseaiga lautele i le sosaiete. E tusa ai ma le UN, o le afa o punaoa a le lalolagi e maua ai le 1% o le mea e taʻua o le maualuga (puleʻaga o le lalolagi).
Faʻamatalaga o le le tutusa le vafealoaʻi
O le le tutusa o le vafealoai i totonu o sosaiete o se tulaga e le na o meatotino le lelei, pe afai tatou te manatu e le tutusa le vafealoaloai mai le itu lelei, e mafai ona maitauina mea taua, pe a tilotilo atu ia i latou o manatu e tulai mai o mea uma "ei ai se nofoaga e tatau ona i ai i lalo o le La". Faʻapitoa o le le tutusa le vafealoaʻi mo se tagata:
- o le faʻamalosiaga ia avea ma sili i lau pisinisi, ia faʻateleina au taleni ma tomai;
- uunaʻiga mo i latou e fia faʻaola mai le mativa ;
- o loʻo faʻatonuina i le tamaoaiga, oi latou o loʻo i ai tupe faʻavae, e le pei oi latou e leai ni tupe faavae ma e mafai ona fafagaina i latou lava ma o latou aiga.
Faataitaiga o le le tutusa le va fealoai i le talafaasolopito
Faataʻitaʻiga o le le tutusa o le va fealoai poʻo le faʻaogaina o faiga faʻavae:
- O le nofo pologa o se tulaga matautia tele o le pologa, o le uluai ituaiga o le tutusa le va fealoai ua iloa talu mai aso anamua.
- Caste . O le ituaiga faʻamalosi lea na atiae ai le vafealoaloai talu mai aso anamua, pe a le tutusa le va fealoai ma le va o tagata, o se tamaititi na fanau mai i le fanau mai na mafua mai i se faʻapitoa. I Initia, na talitonuina o le fanau mai o se tagata i se faʻavae e faalagolago i ana galuega i se olaga ua mavae. E na o le 4 castes: o le maualuga - brahmanas, kshatriyas - tagata totoa, tagata faʻatau - faʻatau, tagata faʻatau, sudras - peasants (kaseti maualalo).
- Faʻamau . O fanua sili ona maualuga - o le mamalu ma le au failotu sa i ai le aia faaletulafono e fesiitai ai meatotino i le tofi. Aʻoga e leʻi vaʻavaʻavaʻavaʻa - tufuga, tagata nuʻu.
Faiga faʻaonapo nei o fegalegaleaiga lautele
O le le tutusa o le vafealoai i le lalolagi faʻaonaponei o se mea faʻapitoa, o le mea lea o manatu faʻale-aganuʻu o le faʻatinoina o galuega e manatu e faʻamalosia i se auala lelei. O le tagata aganuu o American sociologist B. Barber na faʻapena ituaiga ituaiga o faʻasalalauga lautele, faʻavae i luga o le 6 maʻaiga:
- Prestige profession.
- Faʻasalaga o le mana.
- Tamaoaiga ma tupe maua.
- Faiga faʻalelotu.
- Le auai o aʻoga, malamalama.
- Faʻatasi i lenei poʻo lena faʻalapotopotoga, le malo.
Le tutusa le va fealoai i le lalolagi
O le faʻafitauli o le le tutusa o le va fealoai o le faʻasauā, xenophobia, ma le faʻasesega e faavae i luga o le itupa . O le faʻamatalaga sili ona taua o le le tutusa o le va fealoai i le lalolagi atoa o tupe maua eseese a le faitau aofaʻi. O mea e aafia ai le faʻamalosia i sosaiete i le lalolagi atoa e tutusa lava i tausaga ua mavae:
- auala e ola ai - taulaga i le taulaga poʻo le nuʻu, o le mea lauiloa e faʻapea, i totonu o nuʻu, o le totogi mo galuega e itiiti ifo nai lo le taulaga, ma o tulaga e sili atu ona leaga, ma o le galuega e sili atu;
- agafesootai (tina, tama, faiaoga, ofisa) - fuafua le tulaga, mamalu, le i ai o le malosiaga, meatotino;
- vaevaega o galuega - galuega faʻapitoa ma le mafaufau e totogi i auala eseese.
E le mafai ona aveeseina le tutusa o tagata lautele?
O le talafaasolopito na tusia i totonu o pepa aloaia e le o iloa se taimi e leai se tulaga le tutusa i le va fealoai ma le vaevaeina o le sosaiete i totonu. Ae o nisi taimi o loʻo i ai se faʻalavelave sili ona taua, o se taunuuga o le mafatiaga o tagata, o lea e taua ai le tumau o le paleni ma le galuega a tagata i le malosi e taumafai ai mo le atiina ae o sosaiete, ae le o le faʻaaogaina o le tamaoaiga ma faʻalauteleina le mativa i totonu o le faitau aofaʻi. Auala e foia ai le feeseeseaiga lautele:
- atinaeina o auaunaga lautele ;
- mauaina o le soifua maloloina maualuga ma le aoga;
- fesoasoani ie matitiva ma e le atoatoa;
- atinaʻeina o galuega masani, tulafono, taui tau tupe, puipuia o le puipuiga a le sosaiete (tagata matutua, le atoatoa, tina nofotoatasi);
- tuʻuina atu o fale faigaluega mo tagata ei ai manaoga faʻapitoa;
- tuʻuina atu avanoa tutusa mo alii ma tamaitai i le totogiina.