Faamalologa o meatotino o tagata meli ua faʻaaoga mai aso anamua. O Pythagoras, o le na ola i le 90 o ona tausaga, Democritus, e silia ma le 100 ona tausaga, Hippocrates, na oʻo atu i le 107 tausaga le matua, sapalai i aso uma le meli ma faʻaaogaina mo togafitiga faafomaʻi. Faatasi ai ma oloa aoga o loʻo sosolo foi i le meli, o ona aoga aoga o le mea tulaga ese lea o meaola faʻamalositino, minerale ma vitamini.
Ole meli vavalalata, o ana meatotino ma le faʻaaogaina
Mai isi ituaiga o foliga o le meli ma meatotino, i totonu o tagata e taʻua o le "paʻepaʻe paʻepaʻe". E mafua lenei tulaga i le mea moni o le meli fou e toetoe lava a le lanu ma manino, e faʻaaligofie tele, maua mai se lanu paʻepaʻe paʻepaʻe poʻo le moli ma le tumau o kulimi mafiafia. E i ai foi sona tofo faapelepele ma se manogi manogi e le masani ai, e tutusa ma le manogi o rosa.
O faʻamalologa o le meli o le sainfoin e mafua mai i se tuufaatasiga o meaola o meaola oona:
- vitamini o vaega B, H, C, PP;
- suauu minerale o magnesium, phosphorus, potassium, iron, calcium , fluorine, apamemea, iodine, manganese, chlorine, sulfur;
- amino acids;
- tele ituaiga o enzymes.
- O lenei oloa suamalie e aofia ai le tele o suga (maltose, fructose, glucose), ae o le matua matua ua leai se sao.
O le manuia o le meli tutoatasi o loo i lona aafiaga ofoofogia i le toetoe o mea uma o le tino o le tagata:
- O le faʻamalosia o le Enzyme e faʻaleleia ai le vaega o meaʻai, e faʻatonutonu ai le galuega a le manava, e faʻamalosia ai le gasegase .
- Antimicrobial ma le faʻamalolo o meatotino e faʻaaogaina i togafitiga o faʻamaʻi pipisi o totoga o le tino ma paʻu.
- O le tuufaatasia o le vitamini-mineral e fesoasoani i le vave faʻafouina o le gafatia galue ma le faʻamalosia atoa o le tino.
- Faʻafouina tomai faʻapitoa e faʻaaogaina mo faamoemoega faʻalelei ma mo togafitiga faʻafomaʻi.
- Maualuga maualuga o minerale fesoasoani e vave ona feagai ma le anemia ma le hypovitaminosis.
O le meli vavalalata e faʻaaogaina e fai ma vailaau ma toe faʻafoʻisia mo le malosi o le puipuiga, le mafaufau ma le tino, le gasegase feusuaʻiga, faʻafitauli o le tino. I le avea ai o se sui antibacterial e faʻaaogaina e fufulu ai le gutu i faʻamau tiga ma faʻamaʻi o le gutu, e fufuluina ai manuʻa leaga, mo le tuiina o faʻamaʻi gase. O le meli ei ai sona aafiaga sili i luga o le cardiovascular, popole, ma le fiafia i le talo.