O faʻamaʻi pipisi mai feusuaiga (STDs) o faʻamaʻi pipisi e faʻatasi e le mataupu o le salalau. O nei mea e aofia ai ituaiga uma o vevesi, paʻu ma faʻamaʻi pipisi. Afai na muai talitonu o se faafitauli faapena e mafai ona tulai mai na o le tagata le mama o loo taitaia se olaga feusuai, ae o le taimi nei o le taufaamatau o siama ma STD o loo pito i tua o tagata uma.
STDs i fafine i le tulaga e le masani ai ona faʻafesoʻotaʻi ma se fomaʻi e mafai ona taʻitaʻia i le tele o faʻafitauli, e pei o, mo se faʻataʻitaʻiga:
- dysbacteriosis o le vaalele;
- faʻalavelaveina o faʻamalo;
- finometritis;
- colpitis;
- vave tuʻuina atu;
- faʻanoanoa;
- valea fanau;
- soliga o le faiga aiga feusuaiga;
- le faʻamalieina le lafoaia;
- tiga i faʻaopoopoga.
Ituaiga ituaiga STDs
O masani masani o STD o:
- paʻu o le paʻu, faʻamaʻi pipisi mai feusuaiga (scabies, pubic pediculosis, molluscum contagiosum);
- faʻamaʻi faʻamaʻi;
- faʻamaʻi pipisi e salalau ai feusuaʻiga (faʻamaʻipatasi C, hepatitis B, AIDS, giardiasis).
O ituaiga o STD sene e mafai ona vaevaeina i ni vaega se lua: tulaga masani ma fou.
O faʻamaʻi o le vasega faʻapitoa e aofia ai:
- syphilis;
- venereal lymphogranulomatosis;
- gonorrhea;
- venereal granuloma;
- vaivai chancre.
Faatasi ai ma le atinaʻe o vailaau ma le mea fou fou o togafitiga fou, o le numera o maliu mai ia faʻamaʻi ua matua faʻaititia. Ma faʻafetai i metotia faʻaonaponei faʻaonapo nei, na mafai ai e le gata ona iloa le faafitauli i se taimi muamua, e puipuia ai le atinaʻeina o le faʻalavelave, ae ia iloa ai foi ma faʻamaonia ai faʻamaʻi e leʻi iloa muamua.
O faʻamaʻi faʻamaʻi fou e aofia ai:
- chlamydia;
- mycoplasmosis;
- ureaplasmosis;
- vailaʻau e leai ni faʻamatalaga;
- trichomoniasis;
- cytomegalovirus;
- kesi faʻavae;
- gardnerellez;
- gasegase masani;
- ololota.
O le tele o ituaiga o STDs i luga o loʻo i ai le gafatia e faʻafefe toetoe lava a leai, ma i le taimi e tasi e mafua ai
E mafai faapefea ona e mauaina se STD? O faʻamaʻi o lenei natura e mafai ona tuʻuina atu i le taimi o soʻo se feusuaiga e le puipuia. O le faʻamaʻi e mafai ona ulu atu i le tino o le tino, e pei o le masani masani, feusuaʻiga vavalalata, ma le faʻaaliga ma faʻafofoga tautala. I le mea na tupu na e faia feusuaʻiga e aunoa ma se fofo (condom) ma e te le o mautinoa pe faʻafefea le soifua maloloina o lau paaga faaipoipo, alu vave i le suʻega!
E faʻapefea ona i ai i totonu o tamaitai?
Tusa lava pe o le a le tele o taimi e fai ai feusuaiga, ma le tele o taimi e te suia ai feusuaiga. E tusa lava pe o oe o se lagolago malosi o le manatu o le feusuaiga e na o se auala e fananau mai ai, oe manaʻomia pea ona e iloa auala e faʻaalia ai STDs.
Faailoga o le STD i fafine:
- mūmū o faʻamaʻi;
- uʻamea ma le mai i le tino ma le tino;
- tiga i taimi o feusuaiga;
- lafoaia e le mafaamatalaina mai maʻi;
- sasaina i totonu o le itutino.
Faailoga o STD i fafine e mafai ona le mafai ona vaaia i nisi taimi ma e oʻo lava i le le mautonu, i nisi taimi latou te le faia ai ni faʻafitauli faapitoa, ona o le tagata maʻi ua le iloa lelei o loʻo tupu pea lenei mea pe o lena faʻamaʻi. Afai e matauina se tasi o faailoga o loʻo i luga, faʻafesoʻotaʻi vave se tagata poto faapitoa. O le iloaina vave o le faafitauli e fesoasoani i le taofia o lona atinaʻe i le aʻa.
Suʻega o STDs
I le amanaia o le mea moni e toetoe lava o le tagatanuu lima o le matou atunuu ua iai ni faʻamaʻi pipisi i feusuaiga i aso nei, e aoga le siakiina o STD mo soʻo se tasi. Ina ia mafai ona maua faʻamatalaga auiliili e uiga i le siakiina o ia maʻi, faʻafesoʻotaʻi soʻo se falemaʻi faapitoa. O iina e mafai ai ona e aʻoaʻo e uiga i le auala e siakiina ai i luga o STDs, o afea ma i lalo ifo o tulaga e sili atu ona lelei le faia o le suʻega ma o le fomaʻi e tatau ona faʻafesoʻotaʻia i le tulaga o soʻo se faʻamaʻi.
E masani lava, o le suʻesuʻeina o STD e aofia ai auala autu autu e lua: immunoassay enzyme (ELISA) ma le polymerase chain response (PCR).
ELISA fuafuaina le i ai o le immunoglobulins IgG ma le IgM, faʻapea foʻi ma antigene Bpatene B - HBsAg i le ogaoga. O le suʻesuʻeina o le IgM o loʻo faʻaalia ai se faʻamaʻi lata mai i le tino, ae o le maualuga o le IgG ua fuafuaina e faʻaaoga ai se auala faʻatatau. O le malosi o le tino e tali atu i le folasia mai o se mea mai fafo, o le maualuga atu lea o le maualuga o siama i totonu.
O le PCR e faʻaalia le iloa o le DNA o le sui fomaʻi i le suʻega o le siama mai le urethra, e tusa lava pe le taua lona auai. Iloiloga mo STD i fafine, e faʻaaogaina ai le togafitiga PCR, o se auala talafeagai e le gata ina faʻaalia foliga, ae faʻapea foi pe a fuafuaina le maʻitaga. O le talitonu i lou lava soifua maloloina e te maua ai se faʻamaoniga o le saogalemu i le taimi o le atinaʻeina o le pepe.
O loʻo i ai foi se isi suʻesuʻega STD, o le tulaga auro lea mo le suʻesuʻeina - o se metotia o le microbiological. E masani ona faʻaaogaina e iloa ai le ureaplasmosis ma le mycoplasmosis i le tino o le tino, i le fea itu e tatau ona iloa ai le lagona lelei i vailaau faʻamaʻi.
Togafitiga o STDs
Togafitiga o le STD i fafine e masani ona aofia ai le tagofia o fualaau faʻasaina faʻatasi ma le togafitiga faʻamaʻi. Afai o le maʻi na lauiloa i le taimi muamua o le atinaʻe, ona mafai lea ona sili atu nai lo le faaaogaina o vailaau faʻamaʻi masani. Ae peitaʻi, afai ua atiae le faʻamaʻi ma e ono aʻafia ai faʻafitauli, e mafai e le fomaʻi ona fai atu ia oe se vaega lona lua o togafitiga ma le faʻaaogaina o fualaau faasaina lea e faʻateleina ai le aʻafiaga o mea faʻamaʻi ma faʻaumatia o latou aʻafiaga.
Puipuiga o STDs
Talu ai ona o le leai o ni faʻaaliga manino o le faʻamaʻi pipisi o le STD e le mafai ona faʻamautinoa ai le moni o le toesea, ua fautuaina e mulimulitaia tulafono laiti e puipuia ai le faʻafitauli o ia faafitauli.
Puipuiga o STD e aofia ai:
- condom e faaaoga i le taimi o soo se feusuaiga;
- aveeseina o feusuaiga le tatau i le mea e mafai ai;
- tausisia o le tumama lelei;
- siaki masani mo faamoemoega puipuia.
I le tulaga o fesoʻotaʻiga tau feusuaʻiga le puipuia ma se paaga faʻafuasei, alu i le fomaʻi i se taimi vave e mafai ai. Ole puipuia o togafitiga ole STD, e tofia e se fomaʻi, o le a fesoasoani ia te oe e aloese mai le ono lamatiaina ole siama.
E ui i le mea moni e faʻapea, i le aso, e tele auala e puipuia ai oe lava mai faʻamaʻi pipisi ma faʻamaʻi pipisi, e leai se tasi oi latou e le mafai ona tuʻuina atu ia te oe se 100% mautinoa o puipuiga, o lea ia mataala ma afai ei ai ni au faʻafitauli, faʻafesoʻotaʻi lau fomaʻi.