Palu o Moeraki


Fai mai latou na aumai i latou e le atua i le talafatai - o le auala lea e faʻamatala atu ai e tagata tagatanuu o Niu Sila i le tagata tafafao maimoa, lea na aliali mai ai mea lilo o Moeraki. E moni lava, e leai se meaola e mafai ona gaoioi. E moni lava na foafoaina e le natura tina?

Talafaasolopito o le tupu

E talitonu saienitisi na tutupu nei maa i le vaitaimi o Cenozoic, o le Paleocene (66-56 miliona tausaga talu ai). O le tele o auala na fausia i luga o le vaituloto ma i le sua. E faamaonia ai le suʻesuʻega o le tuufaatasiga o polo: o loʻo i ai ni isotopes tumau o le okesene, magnesium, iron, ma le carbon.

O le a le mea e vaʻaia i Niu Sila, e faʻapea lava i luga o le auala o Moeraki

O lapopoʻa lamolemole ma lelei, o loʻo i luga o le matafaga o le matafaga o Koehoe, lea e tu i le va o nofoaga o Hempden ma Moeraki. Faʻaigoa nei polo maa e viia ai le nuʻu faifaiva o Moeraki.

E manaia i luga o le matafaga e mafai ona e sau i se fuainumera tele (pe tusa ma le 100) papa. O nei mea lilo lilo i tafatafa o le talafatai, o le umi o le 350 m. O le vaega o luga o le oneone, o se vaega - i le sami, lea e vaaia ai toega o vaeluaga.

O le lapoa o maʻa taʻitasi e ese le tasi mai le tasi: mai le 0.5 mita i le 2.5 mita. E le masani lava, o le maualuga o nisi e lelei le lamolemole, ae o isi e ufiufi i foliga mama e foliga mai o le gutu o se moa anamua.

O le mea moni, o lenei matagofie na tosina ma tosina mai i le mafaufau o le tele o saienitisi. Mo se faʻataʻitaʻiga, o suʻesuʻega na faʻaaogaina e le microscopes suʻesuʻega eletise, faʻapea foʻi ma le X-ray. Na faaalia ai e aofia ai palapala ma le ele, e fesootaʻi i le calcite, ma mai le oneone. Ae o le tikeri o le taʻavale, atonu o nisi e vaivai, ma i nisi e oʻo atu i se faailoga i fafo. O le maualuga o papa e fuafua.

Ma o le saienitisi lava muamua lea sa fiafia i lenei tulaga mataina o Niu Sila ma na avea ma Volter Mantell. E amata mai i le 1848, na ia suʻesuʻeina auiliili, faʻapipiʻi atili i ai tagata suʻesuʻe, faafetai lea na aʻoaʻoina e le lalolagi atoa e uiga i polotini Moikaak. I le taimi nei, e tusa ma le 100,000 tagata tafafao maimoa maimoa mai i lenei matafaga i tausaga taʻitasi e vaʻaia maʻa mataʻutia.

E faʻapefea ona oʻo i ai?

Matou te taunuu atu i le Itumalo o Otago e ala i malaga faalilolilo po o le pasi pasi 19, 21, 50 ma le ulu i le talafatai o Koehohe.