Oketopa 1 - Aso Faʻavaomalo o Tagata Matutua

E le o se faalilolilo mo soʻo se tasi o le lalolagi ua faasolo ina matua. Ua faailoa mai i le numera o le lalolagi e faapea, i le amataga o le 2002, o le ono sefulu tausaga le matua o le tasi vaesefulu, ae o le 2050 o le a avea ma tagata uma e lima i luga o le paneta, ma i le 2150 o le tolu o le faitau aofaʻi o le lalolagi o tagata e sili atu ma le onosefulu tausaga.

O le mea lea, i le 1982, na faʻaalia ai le Fuafuaga Faʻavaomalo a Vienna Faʻavaomalo i luga o faafitauli o le soifua matua. I le faaiuga o le 1990, na faavaeina ai e le UN General Assembly, i lona 45 tausaga, le Aso Faavaomalo o Tagata Matutua ma filifili e faamanatuina i le aso 1 o Oketopa . O le tausaga na sosoo ai, na faʻaaoga e Malo Aufaatasi se aiaiga i luga o Mataupu Faavae mo Tagata Matutua.

Muamua, o le aso malolo o tagata matutua na faamanatuina i Europa. Ona aveina lea o ia i le Iunaite Setete , ma mai le faaiuga o le seneturi mulimuli na amata ai ona faamanatuina lenei aso i le lalolagi atoa.

O lenei aso malolo, lea i le Igilisi e pei o le Aso Faavaomalo o Tagata Matutua, ua mamanuina e fesoasoani e sui uiga o isi tagata matutua. I le uma, o tagata ua silia nei ma le onosefulu tausaga le matutua ua i ai le poto masani, poto, tomai ma le atamai. O tagata matutua o aso nei o tagata mulimuli ia o aganuu o le amataga o le 20 seneturi, o se taimi na sili ona talisapaia ai uiga taua e pei o le mamalu, faapalepale, ma le tausia. O nei uiga lelei uma ua fesoasoani i tagata matutua ma le mamalu e onosaia ai le matautia o taua, o le taofiofia, o le tele o galuega.

O mea na faʻapipiʻiina i le aso faʻavaomalo o le matutua

I le aso o le Aso Faavaomalo o Tagata Matutua, na faamanatuina i le aso 1 o Oketopa, ua talosaga le UN i malo uma, faalapotopotoga a le malo ma tagata uma o lo tatou paneta e fausia se sosaiete lea e totogi atu i tagata o soo se vaitausaga, e aofia ai tagata matutua. O lenei foi na taua i le Faaaliga Faailoaina o le Meleniuma i le afiafi o le 2000. O taumafaiga uma i lenei tulaga e tatau ona taulai atu e le gata i le faia o tagata e ola umi, ae mo le faaleleia atili o le lelei o le ola o tagata uma, ma lo latou soifuaga atoatoa, eseese ma aumaia tagata matutua ma le fiafia.

I le aso faʻavaomalo o tagata matua, e tele mea tutupu e faia i atunuu eseese mo lenei mea na tutupu. O nei fono ma konafesi ua tuʻufaʻatasia i aia tatau a tagata matutua, faʻapea foʻi ma o latou nofoaga i totonu o la tatou sosaiete. O faʻasalalauga faʻavaomalo mo le puipuiga o aia tatau a tagata matutua o loʻo faʻatulagaina tausamiga, ao faʻatupeina e le aufaʻatasi ma faʻalapotopotoga faʻapitoa mea eseese. O nei faʻasalalauga saoloto ma faʻataʻitaʻiga ata tifaga mo tagata matutua, alofa alofa mo faafiafiaga ma taʻaloga.

Taʻaloga tauvaga ma tauvaga amateur i le au matutua e manaia. I totonu o faoa aai ma nuu o loʻo leva ona nonofo fiafia poʻo taitoalua sa nonofo faʻatasi mo se 40 tausaga, 50 pe sili atu tausaga o loʻo faia. I lenei aso malolo e mafai ona faʻatulagaina ni faʻaaliga eseese patino, lea e faʻaalia ai galuega a tagata veterans. I le tele o atunuu, luga o le televise ma luga o le leitio, naʻo na polokalama e fiafia i tagata matutua o loʻo faʻasalalau i lenei aso.

O le faamanatuina o le Aso o Tagata Matutua e faia i tausaga uma i lalo o motusia eseese. O le mea lea, i le 2002 o se autu o le aumaia o le soifuaga o tagata matutua i se tulaga fou, ma i le 2008 na faapaiaina le faafiafiaga i aia a tagata matutua.

O le Aso Faavaomalo o le Matua i atunuu uma o le lalolagi ua sii mai ai se autu autu i aso nei, e aafia ai le fiafia o tagata nofotoatasi nofofua ma tagata matutua maualalo maualalo, lea ua avea ma le faateleina i le lalolagi atoa. O mataupu o le tuʻufaʻatasia o le amio lelei, mea faʻapitoa ma fesoasoani faʻaagafesootai i tagata o lo tatou sosaiete o loʻo faʻatuina aʻe.