Fesoʻotaʻiga o se vaega talafeagai mo le manuia o le faʻasologa o se tagata i sosaiete. O le fegalegaleaiga muamua e tupu i le aiga o matua, pe a maua e le tamaititi se iloiloga o ia lava, o ana amio e aiga, aoao e faitau lagona ma lagona - i luga o lenei tulaga, o auala e faia mo fegalegaleaiga aoga pe leai foi ma tagata.
O le a le fesoʻotaʻiga?
George G. Mead - American sociallogist ma le faifilosofia na faʻafeiloaia le manatu o fegalegaleaiga i le 1960s. Na talitonu Mead e tasi le tagata e malamalama i le isi, e taua le malamalama i mea na te faia, oa mea na te faia. Fegalegaleaiga o le fegalegaleaiga i le va o tagata, e aofia ai le fegalegaleaiga faʻatasi i le taimi o gaoioiga faʻatasi. I le taimi o fegalegaleaiga e tupu:
- fesuiaiga o mea na tutupu, manatu;
- ausia o le malamalama lelei;
- fausia se laina se tasi o fuafuaga po o fuafuaga;
- avea ma tagata lava ia i le nofoaga (matafaioi) a le paaga (vaai tulaga i mata o seisi);
- i le tulaga o fegalegaleaiga lē lelei, feeseeseaiga ma tauvaga.
Fegalegaleaiga i le vafealoaloai
O fegalegaleaiga ma agafesootai o fegalegaleaiga a tagata, faia i luga o le micro (aiga, uo, vaega galue) ma le maualuga o le macro (tulaga lautele ma le sosaiete atoa) ma e aofia ai le fefaasoaai o faailoga, poto masani, ma le poto masani. O le natura o le fegalegaleaiga e taoto i le fesootaiga i le va o tagata ma ua fausia i luga o le faavae o uiga patino o mataupu taitasi, laina o amioga, o feteenaiga e tulai mai i le taimi o fesootaiga. Na faailoa e Pitirim Sorokin (sociologist) nisi o manatu malosi i fegalegaleaiga faʻaagafesootai:
- Mo fegalegaleaiga, e le itiiti ifo ma le 2 tagata e manaʻomia.
- I le taimi o fesoʻotaiga, e taulaʻi atu i mea uma: faʻagasologa, foliga vaaia, amioga - e fesoasoani tele e lagona le isi tagata.
- O mafaufauga, lagona, manatu e tatau ona suia i latou uma e auai i le faagasologa o fegalegaleaiga.
Fesoʻotaiga i le fomaʻi
O le faʻataʻitaʻiga muamua mo le fegalegaleaiga ma tagata mo se tagata o le aiga. I totonu o le aiga, i tulaga o gaioiga soofaatasi i le taimi o feusuaiga, o le "I" o le tamaititi ua amata. O le amio e faia e ala i le pisipisia o le malamalama o le tagata ia te ia lava e isi ma amioga faaalia e tulai mai i tali i ana gaoioiga. O fegalegaleaiga i le mafaufau o se manatu faavae e faavae i luga o manatu o D.Mid ma lona talitonuga o "fegalegaleaiga faafaatusa" e afua mai i le faavae o amioga. O le sociologist e faʻapipiʻi le taua i le fefaʻasoaʻiga o faatusa (faʻataʻitaʻi, postures, foliga vaaia) i le va o pati fegalegaleaiga.
Ituaiga o Fesootaiga
I gaioiga faʻatasi faʻale-aganuʻu, o tagata e agavaʻa le tasi i le isi ma o fegalegaleaiga lelei e tatau ona maualuga le "taua" o le isi o se tagata. E le afaina - o mataupu uma lava i le faagasologa o fesootaiga e na o ia lava ua na o ia lava ma e le taumafai e malamalama, lagona le isi. O le felagolagomaʻi manuia lautele ma le faiga faapaaga ma se ituaiga o fegalegaleaiga e ono le mafai. O ituaiga o fegalegaleaiga e mafai ona vaevaeina e tusa ai ma le ituaiga o aʻafiaga: tautalaga ma le faʻalogo.
O faʻatalatalanoaga (tautala) fegalegaleaiga e aofia ai faiga:
- Uiga faʻapitoa (timum, leo o le leo, faʻaaliga tautala).
- Fesiitaiga, faafesuiaiga o faamatalaga, poto masani.
- Tali atu i le faʻamatalaga (faʻamatalaga o le uiga poʻo le fesoʻotaʻiga, manatu).
O le faʻasalalauga (non-verbal) faʻatautaia e mafua mai i se faʻailoga o fesoʻotaiga - i vavalalata:
- Tuuina atu e le paaga: tapunia-tatala, malolo-agavaʻa.
- Tulaga i le avanoa o le pueina lea o le teritori (tuʻuina atu pepa, mea faitino i le laulau) pe faʻaaoga se avanoa maualalo.
- Fetuunaiga ma le galulue faatasi o le paaga mo fegalegaleaiga i gaioiga, foliga vaaia, faalauiloaina o le tino.
Fegalegaleaiga ma fesootaiga
Fesoʻotaiga e pei o se fegalegaleaiga e aofia ai aʻoaʻoga, faʻatonutonuga, iloiloga o galuega ma faʻatagaina tagata e faʻatautaia a latou gaioiga faʻatasi ma le ausia oa latou sini. Fesoʻotaʻiga vavalalata ma fegalegaleaiga, o se tasi o ona vaega faatasi ai ma le malamalamaga (iloa) ma e faʻalagolago i le faiga lava e tasi (tautala, le tautala) i le faagasologa o fesootaiga. Eseesega i le va o fesootaiga ma fegalegaleaiga:
- E le gata o se tagata e fesoʻotaʻi, ae o faʻasalalau, soʻo se faʻailoga (faailoilo auala) o se tusi.
- O le faʻamoemoega o fesoʻotaʻiga o le fesiitaiga o faʻamatalaga, e aunoa ma le mauaina o faʻamatalaga (lagona, manatu o isi e le mafai ona amanaia)
Fegalegaleaiga ma togafitiga
O fesoʻotaʻiga i fesoʻotaʻiga o taimi uma lava o se tasi o aʻafiaga o le tasi i le tasi. O se taunuuga o fegalegaleaiga faaletagata lava ia, o se tagata e suia, ua faatamaoaigaina e uiga. E masani lava, i le faagasologa o fesoʻotaʻiga e le mafai ona faia e aunoa ma le faʻamalosi. I le lalolagi faʻaonaponei, o togafiti faʻatautaia , o se mea faigaluega, o mea masani i pisinisi, o le maketi maketi. Faʻamalosi, e ese mai i fegalegaleaiga e fautuaina ai:
- le puipuia o se tagata mai lona manaʻo (fautuaga, taʻitaʻia o le vavalo);
- faʻatulagaina o se paaga, se tagata e le feosofi i se tulaga faʻalagolago (taʻalo i lagona o le fefe, tausalaina poʻo manaoga)
- o le faʻaaogaina o le taufaaleaga ma le taufaasee i le tautala.